1- 7 Nisan Kanser Haftası nedeniyle İl Sağlık Müdürümüz Dr. Ali
Bulut yapmış olduğu açıklamada;
“Kanser, dünyada ve ülkemizde sebebi bilinen ölümler arasında kalp
ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alan önemli bir halk sağlığı problemidir. Aynı
zamanda yüksek tedavi maliyetleri
nedeniyle ülkelerin ekonomisinde ve iş gücünde çok ağır kayıplara neden
olmaktadır. Oysa erken teşhis edildiğinde tedavinin
mümkün olduğu ve yaşam kalitesinin artırılabildiği kanser türleri olduğu
düşünülürse korunmanın önemi daha da artmaktadır. Teknolojinin ve tıbbın
ilerlemesi ile elde edilen sonuçların daha etkin kullanılması ve halkı
bilgilendirme/bilinçlendirme/farkındalık kazandırma çalışmalarına yoğunluk verilmesi
amacıyla düzenlenen “1- 7 Nisan Kanser Haftası” etkinlikleri,
kanser mücadelesinde oldukça önemli bir yer tutmaktadır.
Kanser
hastalığının yükü dünya çapında
her geçen gün artış göstermektedir.
Dünya Sağlık
Örgütü’nün 2018 yılı verilerine göre söz konusu yılda küresel bazda 18.1 milyon
yeni kanser vakası saptanmışken, hastalığa bağlı 9.6 milyon ölüm
gerçekleşmiştir. Dünya genelinde her 5 erkekten birinde ve her altı kadından
birinde hayatları boyunca kanser gelişmesi beklenirken her 8 erkekten birinin,
her 11 kadından birinin ise kanser sebebiyle hayatını kaybedeceği ön
görülmektedir.
Yine gelecek yıllarda dünya
nüfusunun artması, yaşlanması ve kansere yol açabilecek risk faktörlerine daha
çok ve uzun süre maruz kalması ile birlikte gerek tanı konacak kanser olgu
sayısının gerekse bahsi geçen hastalığa bağlı ekonomik, sosyolojik ve
psikolojik yükün artması beklenmektedir.
%90 çevresel, %10 oranında ise
genetik faktörlere bağlı olarak gelişmekte olan kanserlerin, çevresel faktörler
arasında yer alan; tütün kullanımı, alkol tüketimi, fazla kilolu ve/veya obez
olma ve enfeksiyonlara maruziyetin engellenmesi yolu ile günümüzde %30-%50
oranında önlenebileceği bilinmektedir. Özellikle
ortaya çıkışının önlenebildiği, taramalarla ölümün engellenebildiği ve erken
teşhis edildiğinde tedavinin yaşam kalitesine çok şey katabildiği kanser
türleri göz önüne alınırsa korunmanın önemi daha da artmaktadır. Pandemi
döneminde sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitenin artırılması, tuz
kullanımının azaltılması, tütün ve tütün ürünlerinin kullanılmaması hem
kanserden korunmada hem de salgınla mücadelede önemli bir etkendir.
Yapılan çalışmalar yirmi birinci yüzyılda
kanser konusunda en önemli kontrol stratejisinin korunma ve erken teşhis
olduğunu açıkça göstermektedir. Bu kapsamda; kanserojen maddelerin tespiti,
risk faktörlerinden kaçınma, tarama ve erken tanı
en önemli önleme stratejileri arasında yer almaktadır.
Bu nedenle
erken teşhis oranlarında herhangi bir düşüş yaşanmaması için taramaların
pandemi sürecinde de devam etmesi önem arz etmektedir. Pandemi gerekçesiyle
taramaların ertelenmesi, ileri evre teşhis oranlarında artışa neden
olabilmektedir. Ancak, pandemi
koşullarında söz konusu kanser taramaları "COVID-19 Pandemisinde Sağlık Kurumlarında Çalışma
Rehberi ve Enfeksiyon Kontrol Önlemleri" doğrultusunda
gerçekleştirilmelidir.
Kanser Erken Teşhis, Tarama
ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), Sağlıklı Hayat
Merkezleri (SHM), Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve Mobil kanser tarama
araçlarında:
Ø 40-69
yaş arası kadınlara 2 yılda bir meme
kanseri taraması
Ø 30-65
yaş arası kadınlara 5 yıl da bir
rahim ağzı kanseri taraması
Ø 50-70
yaş arası kadın ve erkeklere 2 yılda
bir kalınbağırsak kanseri taramaları
ÜCRETSİZ olarak yapılmaktadır.
Tarama sonrasında pozitif ya
da şüpheli bulunan kişiler, tarama sonrası teşhis merkezlerimize
yönlendirilmekte ve ileri tetkikler yapılmaktadır. Teşhis ve tedavi hizmetleri
ikinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşları tarafından yapılmaktadır.
Kansere karşı mücadelede “Farkındalık ve
Bilinç Düzeyinin arttırılması” önemli olup, Nisan ayının ilk
haftası ülkemizde “Kanser Haftası” olarak kabul edilmiştir. Her yıl 1-7 Nisan
Ulusal Kanser Haftasında, ülkemiz açısından önemi giderek artan kanser hastalığına
karşı halkta farkındalık yaratmak, taramalara katılımı artırmak için birçok
etkinlik düzenlenmektedir. Ancak halkı bilgilendirme, bilinçlendirme ve
farkındalık oluşturma çalışmalarının yılın bir haftası ile sınırlı tutulmayıp
yıl boyunca sürdürülmesinin akılda tutulması kanser mücadelesinde önemli
kazanımlar sağlayacaktır.” İfadelerine yer verdi.